30 năm ngày tựu trường: Bài học lớn nhất là đi tìm giá trị của sự sống

LTS: Nhà báo, Biên tập viên An Thị Thảo (bút danh Thảo An) hiện đảm nhiệm vị trí Chánh văn phòng Tạp chí Công nghiệp tàu thủy Việt Nam. Không chỉ làm tốt nhiệm vụ được giao trong Tạp chí, nhà báo Thảo An còn tích cực tham gia các hoạt động xã hội, đặc biệt là công tác từ thiện. Từ hơn 20 năm nay, nhà báo Thảo An đã sáng lập Câu lạc bộ TN Tâm An, chuyên làm công tác từ thiện xã hội, từ cấp cháo miễn phí định kỳ tại các bệnh viện lớn ở Hà Nội, đến việc ủng hộ, tặng nhu yếu phẩm, sách vở, dụng cụ học tập cho các em học sinh vùng sâu, vùng xa, vùng núi khó khăn, vùng đồng bào bị bão lụt trên cả dải đất nước hình chữ S. Để làm được điều đó là xuất phát từ cái Tâm thiện lương với cộng đồng và được vun đắp, rèn giũa bởi nền giáo dục của gia đình và sự truyền lửa, truyền trái tim nhân hậu của các thầy cô  trường Khánh Hòa – nơi nhà báo Thảo An đã học tập. Kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng 8 thành công và 80 năm Quốc khánh 2/9 năm nay, Tạp chí Công nghiệp tàu thủy Việt Nam trân trọng giới thiệu bài viết của nhà báo Thảo An về mái trường Nha Trang nhân dịp 30 năm ra trường. Những lời tự sự của nhà báo Thảo An như một minh chứng cho kết quả đào tạo của trường THCS Nha Trang cũng như cô chủ nhiệm dạy sinh học với một luận đề rất cơ bản: Bài học lớn nhất là đi tìm giá trị sự sống.

Các cựu học sinh niên khóa 1991 - 1995 trường Trung học cơ sở  Nha Trang họp lớp

Trường THCS Nha Trang của chúng tôi tọa lạc trên con phố “Cách mạng tháng Tám”, phường Phan Đình Phùng, thành phố Thái Nguyên. Ngôi trường không to lớn như nhiều ngôi trường khác trong thành phố, chỉ với mấy dãy nhà hai tầng thôi cũng đủ để nuôi nấng, dạy dỗ thế hệ chúng tôi khôn lớn, trưởng thành. Và đó cũng là những bầu trời kỷ niệm tuổi học trò đẹp như trang giấy xen lẫn những vần thơ nhớ nhung, lưu luyến,…

30 năm trước, 44 bạn cùng trang lứa với tôi ở thành phố Thái Nguyên vào học lớp 6B trường THCS Nha Trang. Ai nấy đều có vẻ “ngáo ngơ” của buổi đầu chuyển cấp, cũng chẳng khác gì mấy cái tâm trạng của cậu học trò trong tác phẩm “Tôi đi học” nổi tiếng của nhà văn Thanh Tịnh viết hồi những năm 1941. Năm đầu tiên, lớp 6B của chúng tôi được cô Phương Thanh chủ nhiệm. 3 năm học sau, cô Nguyễn Thúy Mai chủ nhiệm.

Cô Phương Thanh - Chủ nhiêm lớp 6B niên khóa 1991 - 1995 trường THCS Nha Trang
chụp ảnh lưu niệm cùng học trò Thảo An

Mới thế mà đã 30 năm. Có thể nói, 30 năm không phải quãng thời gian ngắn, theo cách tính của người xưa, 30 năm bằng một đời người. 30 năm khiến những cô cậu học trò tinh nghịch của lớp tôi ngày nào giờ đã là “ông nọ, bà kia”. Mỗi người một phương, một cuộc sống riêng, nhưng trong lòng ai cũng luôn có một góc dành cho những năm tháng hồn nhiên đó.

Thời gian là vàng, là bạc, nhưng thời gian nhiều lúc cũng là kẻ thù của đời người. Bởi thời gian vốn dĩ không dừng lại để đợi chờ một ai, chỉ cần chúng ta quên lãng một chút thôi thì thời khắc sau đã chẳng còn giống thời khắc trước. Ngày còn đi học, chúng tôi thường nói với nhau, rằng sau này nhất định sẽ họp lớp, cùng nhau ôn lại những kỷ niệm đẹp đẽ nhất trong đời học trò.

Ngày hôm nay, giữa tiết trời cuối hè đầu thu, nắng còn gắt, còn “rám trái bưởi” nhưng vào lúc hoàng hôn đã chuyển sang màu vàng óng như rải mật, 44 bạn lớp 9B niên khóa 1991 - 1995 trường Trung học cơ sở  Nha Trang chúng tôi tụ họp đông đủ, cảm xúc vẫn nguyên vẹn như ngày đầu chúng tôi gặp nhau. Giờ đây, mỗi người trong chúng tôi đã có những con đường riêng, những cuộc sống đầy phong phú và những kỷ niệm riêng tại các thành phố, quốc gia khác nhau. Tuy nhiên, một sự kiện đặc biệt đã kết nối chúng tôi lại với nhau sau 30 năm xa cách.

Tiếng nói râm ran, nụ cười rạng rỡ, những cái ôm nhẹ nhàng, những cái khoác vai đầm ấm, chúng tôi ôn lại kỉ niệm xưa vàchia sẻ về công việc, gia đình, những sở thích cá nhân. Sự trưởng thành và trải nghiệm đã khiến chúng tôi nhìn nhận cuộc sống một cách khác biệt, và cuộc trò chuyện trong buổi tiệc đã khơi dậy những suy nghĩ và cảm xúc sâu sắc…

Với tôi, điều trân trọng và và xúc động nhất trong buổi tựu trường là sự xuất hiện của cô giáo chủ nhiệm lớp B của chúng tôi - cô giáo Nguyễn Thúy Mai. Cô là giáo viên dạy môn Sinh học. Những bài giảng của cô về tự nhiên, về sự sống cùng những bài giảng về đạo lý, lễ nghĩa, phép tắc ứng xử trong đời sống không những giúp cho thế hệ học trò chúng tôi biết hơn về thế giới tự nhiên mà còn thấm thía hơn về lẽ sống ở đời. Vẫn giọng ấm áp, truyền cảm như 30 năm trước, hôm nay, cô rất kiệm lời, nói rằng: "Cô luôn tự hào về các em, tự hào vì các em đã trưởng thành từ ngôi trường THCS Nha Trang".

Cô Nguyễn Thúy Mai - Chủ nhiệm lớp B niên khóa 1911 - 1995 trường THCN Nha Trang
chụp ảnh lưu niệm cùng học trò Thảo An

Tôi vẫn nhớ, hồi ấy gia đình tôi gặp biến cố, bố mất sớm kinh tế gia đình rất khó khăn, tưởng chừng phải nghỉ học. Biết gia đình tôi khó khăn, cô Mai là người luôn động viên, an ủi tôi trong học tập. Mỗi lần, sau khi trả cho chúng tôi xem những bài thi học kì, cô thu lại, dọc lại những tờ chưa viết, khâu thành quyển vở viết mang cho tôi.

Thời ấy trường tôi bắt đầu triển khai việc phải mặc đồng phục, nhà tôi nghèo không có tiền mua đồng phục. Trong lớp có một bạn gia đình thuộc khá giả, áo đồng phục bị rách bạn mang bỏ đi, cô Mai đã nhặt lại mang về nhà khâu lại rồi giặt sạch sẽ mang cho tôi mới có áo đồng phục mặc đi học, nếu không thì không có áo để mặc. Sự quan tâm, giúp đỡ, tận tụy đó của cô Mai khiến tôi và gia đình tôi nhớ mãi, không bao giờ quên ơn. Hình ảnh của cô Mai khiến tôi có niềm tin hơn với các thầy cô, với ngành giáo dục trong suốt cuộc đời mình. Dù trong hoàn cảnh nào, ở bất kỳ nơi đâu vẫn luôn có những người giáo viên luôn hết lòng vì sự nghiệp giáo dục, hết lòng thương yêu học trò, coi học trò như con của mình. Và những kỷ niệm đó như là động lực để thôi thúc tôi làm công tác xã hội, từ thiện, mong sao làm được nhiều hơn, tốt hơn.

Hôm qua chúng ta vẫn chỉ là những cô cậu học trò non nớt, giờ đã trở thành những ông bố bà mẹ. Có những người đã khá thành công, có vị trí trong xã hội, người là bác sĩ, công an, bộ đội, người thì công chức nhà nước, nhà báo phóng viên có đủ cả, cũng có người giờ đã là chủ doanh nghiệp hay đã định cư bên trời Âu.

Thời gian có thể làm thay đổi ngoại hình và cuộc sống của chúng ta, nhưng không thể xóa nhòa những kỷ niệm và tình cảm chúng tôi đã chia sẻ trong quá khứ.

Những khoảnh khắc ôn lại kỷ niệm cũ, vui đùa bên nhau sẽ còn đọng lại mãi về thời học trò sôi nổi. Và có lẽ đã lâu lắm rồi, sau thời gian dài tất bật với sự nghiệp và những lo toan riêng thì nay chúng tôi mới có lại những giây phút được chính là mình, được hồn nhiên và thoải mái như tuổi 18 mà chúng tôi đã từng đi qua.

Dẫu chưa phải là dài, nhưng 30 năm là khoảng thời gian đủ để ghi dấu một chặng đường trưởng thành, đủ để kết nối những tâm hồn đồng điệu. Buổi gặp gỡ không chỉ là cuộc hội ngộ, mà còn là cuộc hồi sinh của ký ức, là lời hứa gìn giữ nghĩa thầy trò, tình bạn đồng môn; là dịp để giao lưu, trao đổi kinh nghiệm, tiếp thêm động lực trong cuộc sống.

Dù thời gian có trôi đi, vạn vật có đổi dời thì những ký ức đẹp đẽ năm xưa thì vẫn còn mãi vẹn nguyên. Dẫu biết rằng con đường chúng ta không tránh khỏi những khúc quanh co, nhưng điều đáng trân quý thì mãi sáng tươi như giấc mơ thuở thiếu thời. Cảm ơn một mái trường, nhớ ơn các thầy cô, vui vẻ trong ngày tựu trường sau 30 năm, trong tôi một cảm giác lâng lâng khó tả. Dù thế nào, dù đi đâu, dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào cũng cố làm những điều tốt nhất, nhiệt tình nhất, chăm chỉ nhất, để cho bản thân mình, gia đình mình và cho cộng đồng, xã hội, như hành trình cuộc đời gắn với bài học của cô chủ nhiệm Nguyễn Thúy Mai dạy hôm nào: Bài học lớn nhất của cuộc đời là đi tìm giá trị sự sống.

Nhà báo Thảo An - Chánh văn phòng Tạp chí Công nghiệp tàu thủy Việt Nam, tác giả bài viết

                                                                                  Thảo An