Kỷ niệm 60 năm Đường mòn Hồ Chí Minh trên biển (23/10/1961 – 23/10/2021): Những con tàu không số anh hùng

Lịch sử Đoàn tàu không số có biết bao chiến công, biết bao sự hy sinh anh dũng của các chiến sĩ anh hùng đã ngã xuống vì nền độc lập của dân tộc. Nhân kỷ niệm 60 năm Đường mòn Hồ Chí Minh trên biển, tạp chí Công nghiệp tàu thủy Việt Nam xin điểm lại một số chiếc tàu không số anh hùng đó.


Tàu C235

Tàu C235 là một trong hai con tàu cao tốc mới được biên chế về Đoàn 125 năm 1966. Tàu có trọng tải chỉ 20 tấn, được gắn 04 máy đạt tốc độ 20 M/h.

2 giờ 20 phút ngày 01/3/1968, tàu địch phát hiện và đồng loạt nổ súng. C235 đã dũng cảm, mưu trí vừa đánh trả quyết liệt vừa cơ động vào gần bờ để anh em rời tàu trước khi hủy tàu. Thuyền trưởng Nguyễn Phan Vinh và sĩ quan máy Ngô Văn Thứ điểm hỏa và rời tàu sau cùng. Hủy tàu thành công. 14 cán bộ chiến sỹ hy sinh kể cả thuyền trưởng Nguyễn Phan Vinh. Còn lại 5 chiến sĩ sau 12 ngày trong rừng sâu đã gặp được du kích địa phương đưa về hậu cứ.

Thuyền trưởng Nguyễn Phan Vinh và tàu C235 được truy phong danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân (LLVTND)

Tàu 41

Tàu 41 được biên chế về Đoàn 125 năm 1962. Từ tháng 11/1962 đến tháng 4/1970, tàu 41 đi được 15 chuyến, chở 530 tấn hàng an toàn. Tàu 41 đi chuyến đi đầu tiên ngày 11/10/1962, vận chuyển hơn 28 tấn vũ khí vào Cà Mau.

Ngày 11/01/1973, tàu 41 được Nhà nước tuyên dương danh hiệu Anh hùng LLVTND.

Tàu 42

Năm 1962, tàu 42 biên chế về Đoàn 125. Từ năm 1963 đến 1970, tàu 42 đã chở được 11 chuyến với hơn 500 tấn vũ khí tới bến an toàn.

Ngày 25/8/1970, Tàu 42 được Nhà nước tuyên dương danh hiệu Anh hùng LLVTND.

Tàu C154

Năm 1965,tàu C154 được biên chế về Đoàn 125. Từ năm 1965 đến 1975, tàu thực hiện nhiệm vụ vận tải cho chiến trường miền Nam. Sau ngày 30/4/1975, tàu C154 làm công tác vận chuyển bộ binh, đặc công tiến đánh giải phóng các đảo ở vùng biển phía Nam và chở hàng ngàn người bị địch giam giữ ở các đảo về đất liền an toàn.

Ngày 12/9/1975, tàu C154 được Nhà nước tuyên dương danh hiệu Anh hùng LLVTND.

Ngày 23/10/1961, Bộ Quốc phòng quyết định thành lập Đoàn 759 vận tải quân sự đường biển (đơn vị tiền thân Đoàn 125 và Lữ đoàn 125 Hải quân ngày nay) với mật danh "Đoàn tàu không số". Đơn vị có nhiệm vụ vận chuyển người, vũ khí, trang bị chi viện cho chiến trường miền Nam bằng đường biển đến những nơi mà đường Hồ Chí Minh trên dãy Trường Sơn chưa thể vươn tới. Để giữ bí mật, bảo đảm an toàn tuyệt đối, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Hải quân lựa chọn xây dựng nơi xuất phát của "Đoàn tàu không số" tại Bến K-15 Đồ Sơn, TP Hải Phòng. Bến K-15 Đồ Sơn trở thành điểm xuất phát (km số 0) của tuyến đường Hồ Chí Minh trên biển huyền thoại.

Tàu C165

Năm 1964 tàu C165 được biên chế về Đoàn 125. Từ năm 1964 đến 1968, tàu C165 đã đi được 9 chuyến, vận chuyển hơn 600 tấn vũ khí, hàng hòa chi viện cho chiến trường miền Nam.

Trong trận chiến đấu ngày 1/3/1968, Tàu C165 gặp 8 tàu địch bao vây, dù chống trả quyết liệt nhưng tàu C165 bị trúng. Các chiến sĩ đã bốc hàng thả xuống biển và điểm hỏa mìn phá hủy tàu, không để tàu và hàng rơi vào tay quân thù. 18 cán bộ, chiến sĩ đã anh dũng hi sinh cùng tàu C165 tại vùng biển Cà Mau.

Ngày 10/4/2001, Tàu C165 được Nhà nước truy tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND.

Tàu C43

Năm 1961, tàu C43 được biên chế về Đoàn 125. Từ năm 1961 đến 1968, tàu C43 đi được 6 chuyến; chở được hơn 287 tấn vũ khí và phương tiện khác vào bến Cà Mau an toàn.

Ngày 20/9/2011, tàu C43 được Nhà nước truy tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND.

Tàu C54

Năm 1963, tàu C54 được biên chế về Đoàn 125. Từ năm 1963 đến 1972, tàu C54 đi được 16 chuyến, chở được 800 tấn vũ khí, hàng hóa vào 03 bến (Trà Vinh, Cà Mau, Bến Tre).

Ngày 20/9/2011, tàu C54 được Nhà nước truy tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND.

Tàu C55

Năm 1963, tàu C55 được biên chế về Đoàn 125. Từ năm 1963 đến 1975, tàu C55 đi được 11 chuyến, chở được 747 tấn vũ khí và 2 tấn gạo, đưa 27 lượt cán bộ cao cấp của Trung ương vào tăng cường cho chiến trường miền Nam.

Ngày 20/9/2011, tàu C55 được Nhà nước truy tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND.

Tàu C56

Năm 1961, tàu C56, được biên chế về Đoàn 125. Từ năm 1961 đến 1975, tàu C56 đi được 09 chuyến, vào các bến (Bà Rịa - Vũng Tàu, Bạc Liêu, Bình Định, Phan Thiết) và 01 chuyến đi Cô Công, Campuchia. Tàu đã chở được hơn 349 tấn vũ khí và gần 100 cán bộ vào Nam chiến đấu.

Ngày 20/9/2011, tàu C56 được Nhà nước truy tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND.

Tàu C69

Năm 1963, tàu C69 được biên chế về Đoàn 125. Từ năm 1963 đến 1966, tàu C69 đi được 09 chuyến, vào 02 bến (Trà Vinh, Cà Mau), chở được 654 tấn hàng cho chiến trường miền Nam. Sau trận chiến đấu năm 1966, tàu 69 nằm lại ở bến Cà Mau cho Quân khu 9 quản lý, sử dụng. Nay con tàu là di tích lịch sử của địa phương để làm biểu tượng chiến thắng.

Tàu C69 được Nhà nước truy tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND trong đợt ngày 20/9/2011.

                                                                                       PV (tổng hợp)