Hoàng tử trời Âu

Tháng 4/1961, tại xưởng đóng tàu biển mang tên Kieler Howaldtswerke A.G của Cộng hòa Liên bang Đức, con tàu mang tên Kronprins Harald (Hoàng tử Harald) được hạ thủy. Đây là con tàu song sinh với một con tàu khác mang tên Princesse Raghild (Công chúa Ragnhild)  thuộc Công ty Jahre Line - Na Uy. Đôi tàu du lịch hiện đại bậc nhất vào thời điểm ấy chuyên chở hành khách theo tuyến Oslo (Na Uy) - Kiel (Đức) với sức chứa 580 người.

Sự hiện diện của đôi tàu này đánh dấu bước ngoặt trong lịch sử du lịch hàng hải giữa Na Uy và Đức.  Đây là loại tàu phà hiện đại, vận hành trên vùng biển Bắc Âu, các loại trang thiết bị trên tàu đạt tiêu chuẩn khách sạn năm sao ngày.

Hành trình đến với biển Đông

Ở nước ta, sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, hệ thống đường bộ Việt Nam do ảnh hưởng nặng nề của cuộc chiến tranh và sự thiếu thốn phương tiện, nhiên liệu xăng dầu đã  không thể đáp ứng được nhu cầu đi lại rất lớn của nhân dân hai miền. Đặc biệt là việc những cán bộ, con em miền Nam tập kết ra Bắc nay khao khát trở về quê hương đoàn tụ đang là một nhu cầu bức thiết.

Đoàn tàu 125 Hải quân nhân dân Việt Nam (tiền thân là Đoàn 759) có khoảng  25 tàu thường xuyên hoạt động trên biển vận tải hành khách, chi viện, tiếp tế cho các đảo từ Bạch Long Vĩ, Cát Bà, Phú Quý..., tới Côn Đảo, Phú Quốc, Thổ Chu, Trường Sa... Mặc dù các tàu Hải quân này đã hoạt động không hết công suất nhưng vẫn không đáp ứng đủ nhu cầu đi lại rất cao của nhân dân ta.

Được Chính phủ cho phép, Cục Vận tải Bộ GTVT đã cử một đoàn sang Na Uy đàm phán việc mua tàu. Việc mua bán xong xuôi, nhiệm vụ quan trọng dẫn tàu về được giao cho Công ty Vận tải ven biển (Vinaship).

Tại thành phố cảng Kiel, nơi đặt văn phòng đại diện của hãng tàu Na Uy, thuyền trưởng Nguyễn Cấp, chính ủy Cao Quang Sản cùng thủy thủ đoàn nhận tàu và cắm cờ Việt Nam rồi nhổ neo rời cảng với sự hỗ trợ của 11 sĩ quan,  kỹ thuật viên và thuyền viên Na Uy.

Tàu Hoàng tử Harald (lúc này mang tên mới là Hạ Long), vượt biển Bắc qua Địa Trung Hải, kênh đào Suez, biển Hồng Hải rồi vượt biển Ấn Độ Dương, cập cảng Singapore trước khi về Hải Phòng.

Sứ mệnh của “Thống Nhất”

Khi tàu qua biển Hồng Hải, từ bên nhà Vinaship gửi bức điện tín đề nghị đổi tên tàu Hạ Long - tên Việt Nam ban đầu của tàu Hoàng tử Harald thành  “Thống Nhất” - một cái tên mang đầy đủ ý nghĩa và sứ mệnh mà con tàu này sẽ thực hiện.

Từ năm 1975, tàu Thống Nhất bắt đầu thực hiện sứ mệnh của mình trên biển Việt Nam, với tải trọng trên 10.000 tấn, chuyên chở khoảng 1.000 hành khách và hàng hóa, mỗi tháng bình quân 3 chuyến Bắc- Nam, 3 ngày đêm/chuyến.

Đã có nhiều câu chuyện tình rất cảm động trên con tàu lịch sử này. Có những em bé được sinh ra trên tàu, và được đặt tên là Thống Nhất.

Từ sau năm 1988, kinh tế đất nước đã chuyển mình, ngành vận tải đường sắt, đường bộ, hàng không dân dụng phát triển mạnh, đáp ứng nhu cầu đi lại và vận tải hàng hóa nên tàu Thống Nhất không còn là phương tiện kinh doanh có lãi.

Đến năm 1991, tàu khách Thống Nhất đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình.

Hồi hương hội ngộ

 Năm 1991, Công ty Vận tải biển Việt Nam (VOSCO) đã quyết định bán lại con tàu Thống Nhất cho Công ty Oriental Glory Maritime Co. Ltd (Valleta Malta). Hoàng tử Harald mang tên mới Panagia vận chuyển hành khách trên tuyến Piaeus – Crete - Rhosdes – Limassol - Haifa.

Năm 1996, tàu Panagia được bán lại cho Công ty Global Union Maritime (San Lorenzo, Cộng hòa Honduras thuộc Trung Mỹ). Năm 1997, nó lại được bán cho Công ty Med Cruise Maritime SA (Panama) và đổi tên thành Medousa.

Có lẽ số phận đưa đẩy đã để con tàu mang tên Hoàng tử  Harald  một lần nữa được trở về nơi xuất phát: Tàu Medousa được bán lại cho công ty vận tải Color Line (Na Uy) có trụ sở đặt tại  thủ đô Oslo của Vương quốc Na Uy.

Sau hơn 40 năm xa cách, cuối cùng Hoàng tử Harald đã gặp lại Công chúa Ragnhild - cặp tàu sinh đôi và bắt đầu nối lại nhịp hải trình Oslo (Na Uy) - Kiel (Đức).

Nguyên Ngọc (Tổng hợp)